တကယ္လုပ္ရင္ ၂၀၁၆ မွာ အဟုတ္ ျဖစ္ရမယ္

ႏွစ္ေဟာင္းကေန ႏွစ္သစ္ ကူးေျပာင္းခ်ိန္ တြင္ လူတိုင္း လိုလို က ႏွစ္သစ္၌ အေကာင္ အထည္ ေဖာ္ရန္ က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရး၊ လုပ္ ငန္းဆိုင္ရာ သႏၷိ႒ာန္မ်ား ခ်မွတ္ ေလ့ရွိသည္။

သို႔ေသာ္လည္း ၿပီး ေျမာက္သည္ အထိ အေကာင္ အထည္ ေဖာ္သူမ်ားက အနည္း ငယ္သာ ရွိၿပီး အမ်ားစုက အစပိုင္းတြင္ စိတ္အား ထက္သန္ကာ ေနာက္ပိုင္း နဂိုဒံုရင္း ပံုစံကို ျပန္ ေရာက္ သြားၾကသည္။

သည္လိုႏွစ္သစ္မွာ သႏိၷ႒ာန္ခ်သည့္အရာမ်ားကို တကယ္ လက္ေတြ႕ ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရန္ခက္ခဲၾကတာ အဘယ္ေၾကာင့္နည္း။ အမွန္ေတာ့သည္လိုျဖစ္ရသည္မွာ မျဖစ္ႏိုင္ေသာ အရာမ်ားကို အတင္းစံု မွိတ္စိတ္အား ထက္သန္ၿပီး ခ်မွတ္ တတ္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။

ဥပမာ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ေပါင္ ၁၅၀ ေလာက္ရွိေသာ အမ်ဳိးသမီး တစ္ ဦးက ေျခာက္လ အတြင္း ဂ်နီဖာလိုပက္ဇ္လို ကိုယ္လံုးမ်ဳိး ျဖစ္ေစရ မည္ဆိုေသာ သႏိၷ႒ာန္ ခ်မွတ္ျခင္း သည္ လက္ေတြ႔မက်ေသာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ဳိး ျဖစ္၏။

စိတ္ကႀကံ စည္သမွ်ကို လက္ေတြ႕လိုက္လုပ္ဖို႔က အခက္ဆံုးျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ဝစ္ကြန္ဆန္ တကၠသိုလ္က စိတ္ပညာ ပါ ေမာကၡခရစၥတင္းဝီလနိက ‘‘စိတ္သေဘာ ရပ္တည္ခ်က္ကို ေျပာင္းတာက လြယ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ အမူအက်င့္ကို ေျပာင္းဖို႔ ကေတာ့ ခက္တယ္။ ကိုယ္က လုပ္မယ္ဆုိရင္ အေလ့ အက်င့္တစ္ခု အျဖစ္ စြဲလာေအာင္ လုပ္မွရတယ္’’

ထို႔ေၾကာင့္ ႏွစ္သစ္တြင္ သႏၷိ႒ာန္ ခ်မွတ္ရာ၌ ျဖစ္ႏိုင္သည့္ အရာမ်ား ကိုသာ ခ်မွတ္ပါ။ ၿပီးမွ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း တိုးျမႇင့္လုပ္ ေဆာင္သြားပါဟု ပညာရွင္မ်ားက အႀကံေပး ထားသည္။

ေအာက္ပါ အခ်က္မ်ားက က်န္းမာေရးလိုက္ စားလိုသည့္ လူရြယ္လူလတ္ပိုင္း မ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ လြယ္ကူေသာ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ဆိုင္ ရာ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ရည္မွန္း ခ်က္မ်ားျဖစ္သည္။

အစားအေသာက္ကို စတင္ ေျပာင္းလဲပါ

အစားအေသာက္ေရွာင္ရာ မွာ ေန႔ခ်င္းညခ်င္း ၁၀ ေပါင္က် ရမည္ဆိုၿပီး အစားအေသာက္ကုိ အလြန္အမင္းေလွ်ာ့ခ်ျခင္းထက္ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိသည္ကိုလုပ္ေဆာင္ပါ။

‘‘ငါေတာ့ ဝိတ္အျပတ္ခ် မယ္။ လံုးဝအစားေရွာင္မယ္ဆို တာမ်ဳိးထက္ အသီးေတြနဲ႔ ဟင္း သီးဟင္းရြက္ေတြ မ်ားမ်ားစား မယ္ဆိုတာမ်ဳိးေပါ့။ ဒါမ်ဳိးက လုပ္ လို႔လည္းျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ထပ္တလဲ လဲလုပ္ၿပီး အက်င့္လိုျဖစ္လာ ေအာင္ လုပ္လို႔လည္းလြယ္တယ္’’ဟု အေမရိကန္အာဟာရတီဗီ အစီအစဥ္တစ္ခုက အာဟာရပညာ ရွင္ ဂြိဳင္းေဘာယာက အႀကံေပး သည္။

ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ေသာအစား အေသာက္မ်ား အားပါးတရ စား ေတာ့မည္ဆိုလွ်င္ အက်ႌသြားဝယ္ ပါက ကိုယ္ႏွင့္ေတာ္သည့္ အဝတ္ အစားဆိုဒ္မ်ား ရွာရခက္လာၿပီဆုိ တာကို ေအာက္ေမ့ပါ။ ကိုယ့္ ကိုယ္ကိုယ္ သတိေပးဆင္ျခင္ပါ။

မီးဖုိေခ်ာင္ကို ရွင္းထုတ္ပါ

လူကိုဝေစၿပီး က်န္းမာေရး ထိခိုက္ေစေသာ အာလူးေၾကာ္၊ ဆီေၾကာ္မုန္႔မ်ား၊ အဆီအအိမ့္၊ အခ်ဳိ၊ ဆိုဒါအခ်ဳိရည္ကဲ့သို႔ သၾကားမ်ားမ်ားပါေသာ ကိုယ္ႏွင့္မတည့္သည့္ စားစရာမ်ားကို မီးဖိုေခ်ာင္ ေရခဲေသတၱာ၊ေၾကာင္အိမ္၊ ကားႏွင့္အိမ္မွာအလြယ္တကူ ျမင္သာေသာေနရာမ်ားမွ ဖယ္ရွားပါ။

လူျမင္သည့္ ေနရာမ်ားတြင္ က်န္းမာေရးႏွင့္ သင့္ေလ်ာ္မည့္ ပန္း သီး၊ ငွက္ေပ်ာသီး၊ ေရဘူးမ်ားကိုသာထားပါ။ ဗိုက္ဆာလြန္း ပါက ယင္းအစာေတြကိုသာ စားမိမည္ျဖစ္သည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က အေမရိကန္ ေကာ္လ္နယ္တကၠသိုလ္၏ သုေတသနျပဳခ်က္အရ မီးဖုိေခ်ာင္ ျမင္သာေသာ ေနရာ တြင္ က်န္းမာေရးႏွင့္ညီၫြတ္ ေသာ အစားအစာမ်ားထားၿပီး စားေသာ အမ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ က်န္းမာေရးႏွင့္ မညီေသာ အစားအစာမ်ားကို ထားေသာအမ်ဳိးသမီး မ်ားထက္ မွ်တညီၫြတ္ေသာ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ရွိတတ္သည္ ဟုဆိုသည္။

သေရစာ တစြတ္စြတ္စားျခင္း ေရွာင္ပါ

‘‘ေန႔ခင္းပိုင္းနဲ႔ အိမ္ျပန္႐ံုး ဆင္းခါနီးေတြမွာ ဗိုက္ဆာတတ္ တဲ့အခ်ိန္ေတြပဲ။ ဘာမွမစားဘဲ ေတာင့္ခံႏိုင္ဖို႔ခက္တယ္’’ဟု အာ ဟာရပညာရွင္တစ္ဦးကဆိုသည္။ သည္လိုအခ်ိန္မ်ဳိးတြင္ အျပင္ ထြက္၍ အလြယ္တကူဗိုက္ျပည့္ မည့္ ေခါက္ဆြဲေၾကာ္၊ ၾကက္ေၾကာ္ကဲ့သုိ႔ အစာမ်ား သြားစားျခင္း ထက္ ပန္းသီး၊ ငွက္ေပ်ာသီး၊ မာလကာသီးကဲ့သို႔ အိတ္ထဲတြင္ ေဆာင္ေသာ အသီး တစ္မ်ဳိးမ်ဳိး ကိုသာ ထုတ္စားပါ။

ေလ့က်င့္ခန္း ပံုမွန္လုပ္ပါ

ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ရာတြင္ အလြန္အမင္းဝလာကာမွ အသည္းအသန္လုပ္ျခင္းမ်ဳိးထက္ ေန႔တိုင္းမွန္မွန္ မလုပ္မေနရ အရာတစ္ခုအျဖစ္ ျဖည္းျဖည္းခ်င္း က်င့္ယူ ပါ။

‘‘ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္တာကို သူတို႔ရဲ႕ပံုမွန္အေလ့အက်င့္ တစ္ ခုလို သေဘာထားလုပ္သူေတြက ဝမွသာကစားၿပီး ပိန္သြားတာနဲ႔ မလုပ္ေတာ့တဲ့ လူေတြထက္စာ ရင္ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္တဲ့ေနရာမွာ ပိုေအာင္ျမင္ၾကတယ္’’ဟု ဆီ ယက္တဲလ္ၿမိဳ႕က ကိုယ္ကာယ အားကစားနည္းျပ ကရစၥတန္ မက္ေကာစ္ကေျပာသည္။

ထုိ႔ အျပင္ လာမည့္တစ္ပတ္တြင္ ဘာလုပ္မည္လဲ ဆိုသည္ကို မစဥ္းစားဘဲ ယခုတစ္ပတ္မွသာ လုပ္စရာရွိသည္ကို လုပ္ျဖစ္ေအာင္လုပ္ပါ ဟုလည္း သူကအႀကံျပဳ၏။

ဆုေပး ဒဏ္ေပးစနစ္

မိမိရည္မွန္းထားေသာ ႏွစ္သစ္ က်န္းမာေရးသႏၷိ႒ာန္မ်ား ျဖစ္ေျမာက္ေစရန္ မက္လံုးေပးသည့္ အေနျဖင့္ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ဆုေပး ဒဏ္ေပးစနစ္လည္း က်င့္သံုးႏုိင္သည္။

ဥပမာ တစ္ပတ္လံုး ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ျခင္းကို မပ်က္ကြက္ခဲ့ဘူးဆိုလွ်င္၊ အဆီအအိမ့္ေတြ မစားခဲ့ဘူးဆိုလွ်င္ ဆံပင္ညႇပ္ ဆိုင္သြားၿပီး လက္သည္း၊ ေျခ သည္းအလွျပင္ျခင္းမ်ဳိး၊ ႐ုပ္ရွင္ သြားၾကည့္ျခင္းမ်ဳိး အပန္းေျဖမႈ မ်ားလုပ္ၿပီး ဆုေပးပါ။

ပ်က္ကြက္ ခဲ့သည္ဆိုလွ်င္ေတာ့ သည္တစ္ ပတ္ တီဗီမၾကည့္ဘဲေနရျခင္းမ်ဳိး၊ ကိုယ္ႀကိဳက္သည့္အစာကို မစား ဘဲေနျခင္းမ်ဳိးျဖင့္ ကိုယ့္ကိုယ္ ကိုယ္ ဒဏ္ေပးပါ။

ဟင့္အင္း ေျပာတတ္လာေအာင္ ႀကိဳးစားပါ

တစ္ခါတေလ ‘ဟင့္အင္း ငါမလုပ္ပါရေစနဲ႔’ဟု ေျပာျခင္းကလည္း အေတာ္ထိေရာက္မႈရွိ သည္။ သူငယ္ခ်င္းမ်ားက ဘီယာ ေသာက္ရန္ေခၚသည့္အခါ ညေန ပိုင္း စားေသာက္ဆုိင္တစ္ခုခုသြား ဖို႔ေခၚသည့္ အခါမွာ ျငင္းပါ။

ဗိုက္ မဆာဘဲ သူမ်ားကလာေကြၽးလွ်င္ မစားဘဲ အျပတ္ျငင္းပါ။ သူမ်ား ကိုျငင္းရမွာ အားနာျခင္းထက္ ကိုယ့္ဆႏၵကိုသာ ဦးစားေပးပါ။ ျငင္းပယ္တတ္ေအာင္ ႀကိဳးစားပါ။

အလုပ္လုပ္ရင္း ခဏေလာက္ အနားယူပါ၊ တရားထုိင္ပါ

တစ္ေန႔လွ်င္ အနည္းဆံုး တစ္ႀကိမ္ အလုပ္ႏွင့္ေခတၱခဏ အဆက္အသြယ္ျဖတ္ဖို႔ ႀကိဳးစားပါ။ အလုပ္လုပ္ေနရင္း မ်က္စိကို ပိတ္ထားၿပီး ဆယ္မိနစ္ေလာက္ အသက္သြင္း႐ွဴထုတ္ လုပ္ၾကည့္ ပါ။ ထုိ႔ျပင္ မၾကာခဏ တရားထုိင္ျခင္းကလည္း စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားကို ေလ်ာ့ပါးသက္သာေစသည္။

‘‘တရားထုိင္ၾကည့္တာက ဦးေႏွာက္ကိုအားျဖည့္ေပးတာပဲ။ စိတ္အညစ္အေၾကးေတြကို ရွင္း ေပးတယ္။ ၿပီးေတာ့ စိတ္ညစ္လို႔ ကိုယ္စိတ္ဖိစီးမႈ မျဖစ္ေအာင္ လည္း လုပ္ေပးႏိုင္တယ္’’ဟု ဆို ဂ်ဳိင္ဆိုသည့္ စိတ္ပညာရွင္တစ္ဦး ကေျပာသည္။

လုပ္ရမည့္ အရာ၊ မလုပ္ရမည့္ အရာမ်ားကို စာရင္းလုပ္ပါ

လုပ္ရမည့္အရာမ်ားကို စာရင္းလုပ္ၿပီးပါက သည္အရာ မ်ားကို တကယ္လုပ္သင့္သလား၊ လက္ေတြ႕က်လား၊ အေရးႀကီး လား ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ေမးပါ။ မလုပ္ရမည့္ အရာမ်ားကိုလည္း စာရင္းလုပ္ၿပီး အထက္ပါအတုိင္း ေမးခြန္းထုတ္ပါ။

ထုိသို႔ စာရင္းလုပ္ဆံုးျဖတ္ ျခင္းက ကိုယ့္စိတ္ထဲက စိတ္ပင္ ပန္းမႈ၊ မလိုအပ္ဘဲ စြမ္းအင္သံုး ရမႈကို ေလ်ာ့ပါးသက္သာေစ သည္။

သူငယ္ခ်င္းမ်ားႏွင့္ အေတြ႔အႀကံဳ မွ်ေဝပါ

က်န္းမာေရး လိုက္စားသူ သူငယ္ခ်င္းမ်ားႏွင့္ အေပါင္း အသင္းဖြဲ႕မည့္အခ်င္းခ်င္း အေတြ႕အႀကံဳမ်ား မွ်ေဝပါ။ နည္းလမ္း ေကာင္းမ်ားကိုေမးပါ။ သူတို႔လုပ္ သကဲ့သို႔ လိုက္လုပ္ၾကည့္ပါ။

ဆိုရွယ္မီဒီယာ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာမ်ားတြင္လည္း က်န္းမာေရး လိုက္စားသူမ်ား၊ ကိုယ္လက္ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္သူမ်ား အစုအဖြဲ႔ မ်ား ရွိတတ္သည္ ထုိေနရာမ်ဳိး တြင္ မိတ္ေဆြဖြဲ႔ အေပါင္းအသင္း လုပ္ၿပီး အျခားသူ မ်ား၏ အေတြ႔ အႀကံဳမ်ားကို ေလ့လာႏိုင္သည္။

(Health.com ပါ 21 achievable New Year's resolutions for your health ကို ကိုးကားေရး သားထားပါသည္။)

Originally published at - http://www.7daydaily.com/story/54780