ဗုိက္
အဆီ ေတြဟာ ခႏၶာကုိယ္ တခုလံုးမွာ ေဘးရန္ အေပးဆံုးပါ။အလွပ်က္တယ္ ဆုိတာထက္ တုတ္ေနေသာ ခါး (ပူေနေသာဗုိက္) ဟာ ေရာဂါ ျဖစ္လြယ္တဲ့ လကၡဏာ ပုိင္ဆုိင္သူလုိ႔ ေခၚလုိ႔ေတာင္ ရပါတယ္။
အဲဒီေတာ့ က်န္းမာ ေပါ့ပါး ခ်င္သူတုိင္း ဗုိက္ အဆီေလွ်ာ့ဖုိ႔ စဥ္းစား သင့္တယ္ ဆုိပါေတာ့။
ဒီေနရာမွာ အိပ္ထမတင္ လုပ္ရံု နဲ႔ေတာ့ အလုပ္ျဖစ္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဗုိက္ အဆီက ဘယ္လုိ စုလာတယ္ ဆုိတာကုိ သေဘာေပါက္ သြားရင္ေတာ့ ခ်က္ေကာင္းကုိ မိသြားမွာပါ။ တကုိယ္လံုးက အဲေလာက္ မဝတာေတာင္ ဗုိက္က ပံု႔ပံုု႔ကေလး ပူေနရတဲ့ အေၾကာင္းကုိ အက်ဥ္းေလး ရွင္းျပ ပါ့မယ္။
ေဆးပညာ ပညာရပ္ ဆုိင္ရာ စကားနည္းနည္း ပါေပမယ့္။ ဒီႏွစ္ေၾကာင္းေလာက္ ကုိေတာ့ အနည္းငယ္ သီးခံ ဖတ္ေပးပါ။ (လံုေလာက္တဲ့ ဗဟုသုတ မပါဘဲ အဆီက်ဖုိ႔ နည္းလမ္း မသိႏုိင္ လုိ႔ပါ။)
အေၾကာင္းရင္း -
ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔ ကုိယ္ထဲမွာ ရွိတဲ့ cortisol level (ေကာ့တစ္ဆုိ ပမာဏ) ျမင့္လာတာနဲ႔ ဗုိက္အဆီေတြ စုပံုလာေတာ့ တာပါပဲ။ အဲဒိ cortisol က ဘာလုိ႔ ျမင့္လာ တာလဲ၊?
အဓိက တရားခံကုိ ျပခုိင္း ရင္ေတာ့ စိတ္ဖိစီးမႈလုိ႔ ေျပာရမွာပါ။
လူတေယာက္ အလုပ္ေၾကာင့္၊ ပတ္ဝန္းက်င္ ဆက္ဆံေရး..တစ္ခု ခုေၾကာင့္ စိတ္ဖိစီး ေနျပီဆုိရင္ cortisol က ထၾကြ ပြားမ်ား လာၿပီး ကယ္လုိရီေတြ ေလာင္ကၽြမ္းေပးတဲ့ ၾကြက္သား ေတြကုိ ဖ်က္ဆီး လုိက္ပါတယ္၊ ၿပီးရင္ ဝမ္းဗုိက္ တစ္ဝိုက္မွာ အဆီေတြ သုိေလာင္ေအာင္ ဖန္တီး လုိက္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ စိတ္ဖိစီးမႈက အဓိက ရွင္းလင္းရမယ့္ ဆရာၾကီး ဆုိပါေတာ့။
စိတ္ဖိစီးမႈ ဆုိတာကလဲ ေနရထုိင္ရ အဆင္ မေျပမႈ ႀကီးမား လာတာနဲ႔ ေရာက္ေရာက္ လာတတ္ တာပါ။
အေၾကာင္းရင္း ဗဟုသုတကုိ အရင္ မရွာဘဲနဲ ႔ ဒီအတုိင္း ပိန္ေအာင္ စားေန က်ထက္ အစား ေလ်ွာ့စားတာ။ ညစာ လံုးလံုး မစား တာမ်ိဳး ေတြက စိတ္ဖိစီးမႈကုိ အဆုိးဆံုး အဆင့္ထိ ျဖစ္ေစ ပါလိမ့္မယ္။
ဗုိက္ဆာေလ..စားဖုိ႔ သီးခံေန ရေလေလ..စိတ္ဖိစီးေလ။ စိတ္ဖိစီးေလ cortisol ျမင့္ၿပီး ဗုိက္အဆီ စုေလ ျဖစ္မွာပါ။
အဲဒီေတာ့ ကုိယ့္မွာေတာ့ သီးခံၿပီး အစာ မစားဘဲ ေနလုိက္ရ ေပမယ့္ ဗုိက္ပူပူေလးက မေျပာင္းမလဲ က်န္ေနတာ မ်ိဳးေတြ ၾကံဳပါလိမ့္မယ္။
အဲေတာ့ အခုေဖာ္ျပမယ့္ ၆ခ်က္(လံုး)ကုိ လုိက္နာပါ။
အသိဥာဏ္ၾကီးၾကီးနဲ႔ ဗုိက္အဆီကုိေအာင္ျမင္စြာ ခ်ႏုိင္သူ အျဖစ္ခံယူပါ။
အခ်က္၆ခ်က္က ဘာေတြလဲ မွတ္သားၾကရေအာင္-
၁။ ။ အိပ္စက္ပါ။
ညဥ္႔နက္တဲ့ အထိကုိ မအိပ္ဘဲ ေနဦးမယ္ ဆုိရင္ သင္ေသခ်ာ ျပန္စဥ္းစားပါ။ အိပ္ေရး မဝဘူးဆုိရင္ ပင္ပန္းေနၿပီး. အခ်ိဳနဲ႔ အျခား အဆီ တက္ေစမယ့္ အစာေတြကုိ
ခႏၶာကုိယ္က ေတာင့္တ ေစပါမယ္။ ၿပီးေတာ့ အိပ္ေရး မဝတာဟာ ခုနကေျပာခဲ့တဲ့ cortisolေတြကုိ ျမင့္ေစ ပါေသးတယ္။
ဒါေၾကာင့္ အိပ္စက္ဖုိ႔ ကုိ နံပါတ္ ၁ ေျပာရ တာပါ။ တညကုိ ၇နာရီအိပ္ တာ အေကာင္း ဆံုးပါပဲ။
၂။ ။ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈလုပ္ပါ။
တညကုိ အိပ္ထ မတင္ ေလ့က်င့္ခန္း အခါ ၁၀၀၀ ေလာက္လုပ္တယ္ ဆုိရင္ ဗုိက္ၾကြက္သားေတြ တက္လာ ေစမွာမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီေပၚ မွာေတာ့ အဆီ တလႊာက အရင္အတုိင္းက်န္ေန ပါဦးမယ္။ အဲဒီ အိပ္ထမတင္ နည္းလမ္းေတြထက္ စာရင္ ေနရာအႏွ႔ံက ၾကြက္သားေတြ လုပ္ရွားတဲ့ ေလ့က်င့္ခန္း ကုိသာ လုပ္ဖုိ႔ တုိက္တြန္း ခ်င္ပါတယ္။
လမ္းေလ်ွာက္တာ ေျပးတာမ်ိဳး ဆုိရင္ ေကာင္းပါတယ္။ အျပင္မထြက္ႏုိင္လုိ႔ အခန္းထဲမွာပဲ ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ခ်င္တယ္ ဆုိရင္ Planking ဆုိတဲ့ ေလ့က်င့္ခန္းမ်ိဳး လုပ္ပါ။ Planking ဆုိတာ ခႏၶာကုိယ္ကုိ ေမွာက္ရက္ ေနျပီး တံေတာင္ဆစ္၊ ေျခဖ်ားထိပ္နဲ႔ ေထာက္ထားျပီး လုပ္တာမ်ိဳးပါ။ သိခ်င္သူမ်ား အတြက္ ကုိယ္တုိင္ အင္တာနက္မွာ ရွာၾကည့္ႏုိင္ သလုိ အခြင့္သင့္ ရင္ ဗီဒီယို္ တင္ေပး ပါ့မယ္။
၃။ ။သၾကားကုိ ရန္သူလုိ႔မွတ္ပါ။
ဗုိက္အဆီကုိ တုိက္ဖ်က္ရာမွာ အစား ဆင္ျခင္တာက ၈၀ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ေလ့က်င့္ ခန္းက ၂၀ ရာခုိင္ႏႈန္းနဲ႔ တုိက္ခုိက္ ရတယ္ဆုိတာ သေဘာေပါက္ ေနဖုိ႔ လုိပါတယ္။
ေလ့က်င့္ခန္းပဲ လုပ္ၿပီး အစားအေသာက္ ဂရုမစုိက္ရင္ အလကားပါပဲ။ က်န္းမာေရး မညီညြတ္တဲ့ သေရစာထက္ စာရင္ အသားဓာတ္၊ ဟင္းသီး ဟင္းရြက္၊ အေစ့အစံ ေတြကုိ အစားထုိးပါ။
ဥပမာ..အခ်ိဳတစ္ခုခုေတာင့္တေနရင္ ခ်ိဳတဲ့ သဘာဝ အသီးကုိ စားပါ။ ေကာ္ဖီေသာက္ရင္ သၾကား မပါသေလာက္ကုိ သံုး ပါ။ ဒါမွမဟုတ္ ကယ္လိုရီေလွ်ာ့ ထားတဲ့ သၾကားရွိရင္ အဲဒါကုိ သံုးပါ။
၄။ ။ဗီတာမင္ C လုိအပ္ ပါတယ္။
သင္ စိတ္ဖိစီးမႈ ႀကီးစုိး လာရင္ cortisol ေတြ ထုတ္လႊတ္ေတာ့ တာပါပဲ။ ဗီတာမင္C က cortisol ေတြကုိ အလြန္အကၽြံ မျဖစ္ရေအာင္ ထိန္းပါ လိမ့္မယ္။ ဗီတာမင္ C ရဲ့ ေနာက္ထပ္ ေကာင္းတဲ့ အခ်က္က ဖ်ားနာျခင္း ကိုလဲ ကာကြယ္ တတ္ပါေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စိတ္ဖိစီး လြန္းလာရင္ ဗီတာမင္ C စားသံုးမႈကုိ ျမွင့္ထားပါ။ ဗီတာမင္စီ မွာနာမည္ၾကီး တာကေတာ့ လိေမၼာ္သီးပါ။ ပန္းငရုတ္ပြ၊ ကုိက္လန္ နဲ႔ ကီဝီသီးကုိ လဲ စားၾကည့္ပါ။ အဲဒီ့သံုးခုက နာမည္ၾကီး လိေမၼာ္သီး ထက္ေတာင္ ဗီတာမင္ C ေတြပါေန ပါတယ္။
၅။ ။အဆီစားပါ။
ဟုတ္ပါတယ္။ မွားဖတ္မိတာမဟုတ္ပါဘူး အဆီစားပါလုိ႔ ေျပာတာပါ။ အဆီပုိေတြ ေလာင္ကၽြမ္းဖုိ႔ အဆီဓာတ္လုိပါတယ္။ အထက္မွာေျပာခဲ့သလုိ သၾကားက အဆီပုိေတြျဖစ္ေစပါတယ္။ အဆီဓာတ္ကုိ မရေစပါဘူး။ အဆီဓာတ္ (ေကာင္းတဲ့ အဆီဓာတ္ Omega 3) က ဘယ္က ရသလဲဆုိရင္ ေဆာ္လမြန္ငါး၊
ေထာပတ္သီး နဲ႔ သစ္ၾကား သီးေတြက ရႏုိင္ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဆီဓာတ္(Omega 3)လဲ စားသံုးဖုိ႔လုိက္နာပါ။
၆။ ။အသက္ရႈႏႈန္း ကုိမျမန္ေအာင္ေနပါ။
ဝင္သက္ ထြက္သက္ကုိ ခပ္ရွည္ရွည္ ထားတာဟာ အလြန္ လြယ္ကူ လွပါတယ္။ အလုပ္လဲ မပ်က္ ပါဘူး။ စိတ္ေတြ တင္းၾကပ္ လာတယ္။ စိတ္ဖိစီးလြန္း လာတယ္ ဆုိရင္ ဝင္သက္ ထြက္သက္ ေတြ အလြန္တုိလြန္း ျမန္လြန္းေန တတ္ပါတယ္။
ဝင္သက္ ထြက္သက္မွာ သတိေလးနဲ႔ ထားႏုိင္မယ္ ဆုိရင္ ဝမ္းဗုိက္ေရာ ကုိယ့္ကိုယ္ ကုိေရာကုိ အလြန္ တရာ သက္ေတာင့္ သက္သာ အေျခအေနမွာ ထားႏုိင္ ပါလိမ့္မယ္။ ဝင္သက္ (ရႈသြင္းျခင္း) ထက္ ထြက္သက္ (ရႈထုတ္ျခင္း) ကုိ ခပ္ရွည္ရွည္ ထားျခင္းဟာ အေကာင္းဆံုး အေျခအေနပါပဲ။ ဒါဟာ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ တင္းၾကပ္မႈ ကေန သက္သာေစျပီး..စိတ္ဝင္းစားဖြယ္ အက်ိဳးကုိ ေပးပါလိမ့္မယ္။
ကဲ အခုေျပာ ခဲ့တဲ့ အခ်က္ေတြ အကုန္လံုးကုိ ယေန႔က စျပီး အကုန္ လုိက္နာ ၾကည့္ပါ။ ေအာင္ျမင္ ပါလိမ့္မယ္။ ဖန္တရာေထေအာင္ ၾကားဖူးေနက် အခ်က္ေတြနဲ႔ ကြာျခားေကာင္း ကြာျခားႏုိင္ေပမယ့္ ယခုအခ်က္ေတြဟာ အလြန္ရုိးရွင္းျပီး..အ့ံၾသဖြယ္အက်ိဳးကုိေပးမွာပါ။ ဇြဲနဲ႔ မေဖာက္ မျပား လုိက္နာ ဖုိ႔ေတာ့လုိပါတယ္။ အားလံုး ဗုိက္အဆီပုိကို ေအာင္ျမင္စြာ တုိက္ထုတ္ႏုိင္ပါေစ။
PS. အိပ္ထမတင္ အခါ ၁၀၀၀ မလုပ္သင့္ပါ။ စကားအျဖစ္ေျပာတာပါ။ အခါ ၁၀၀၀ လုပ္မယ့္အစား တကုိယ္လံုးလႈပ္ရွား တဲ့ ေလ့က်င့္ခန္း တစ္မ်ိဳး ကုိလည္း လုပ္ပါလုိ႔ ေျပာျခင္းပါ။
Credit : က်န္းမာေရးဗဟုသုတ
From : Lwin Pyin
Originally published at - http://www.lwinpyin.com/2016/12/healthy.html
No comments:
Post a Comment