သားနံရည္က်ိတ္ ဆိုတာ

လူတိုင္းကေတာ့ ကိုယ့္မွာ အက်ိတ္ Lymph node ေတြ ရွိတာကို သိၾက ပါတယ္။ အဲဒီ အက်ိတ္ေတြက ဘာလုပ္ သလဲ။ ဘယ္လို အေျခ အေနေတြ ျဖစ္လာ တတ္သလဲ ဆိုတာေတာ့ တိတိ က်က် သိတဲ့သူ နည္းပါ လိမ့္မယ္။ ရံဖန္ရံခါ အက်ိတ္ ေယာင္တာ၊ နာတာေတြေတာ့ အနည္းနဲ႔အမ်ား ႀကံဳဖူး ၾကမွာပါ။ အဲဒီ အက်ိတ္ေတြ အေၾကာင္း အေျခခံ အခ်က္ေလးေတြ ေျပာျပ ခ်င္တာပါ။


ဘာလုပ္သလဲ

သားနံရည္က်ိတ္ေခၚတဲ့ အဲဒီအက်ိတ္ေတြရဲ႕အဓိက စြမ္းရည္က ေရာဂါပိုးေတြ တိုက္ဖ်က္တာပါ။ သားနံရည္ ေခၚတဲ့ ကိုယ္ခံအားစနစ္က ထြက္တဲ့ အရည္ေတြက ဘက္တီးရီယား ပိုးေတြနဲ႔ အဆိပ္ အေတာက္ကို အက်ိတ္ရွိရာ သယ္ေဆာင္ သြားတယ္။ အဲဒီမွာ ေသြးျဖဴဥေတြက ပိုးေတြကို ဖ်က္ဆီး ပစ္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ေပးတာေပါ့။

ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား ရွိတယ္ထင္လဲ

ကိုယ့္မွာ အက်ိတ္ေတြ ဘယ္ေလာက္ရွိတယ္ ထင္ပါသလဲ။ အက်ိတ္ေတြက တကိုယ္လံုးမွာ ရွိေနတာပါ။ တခုနဲ႔ တခု သားနံရည္က်ိတ္ေလးေတြနဲ႔ ဆက္ႏႊယ္ေနၾကတယ္။ တကိုယ္လံုးမွာဆို ရာနဲ႔ခ်ီၿပီး အက်ိတ္ေတြရွိပါတယ္။

ဘယ္လို ေနၾကတာလဲ

အက်ိတ္ေတြက လည္ပင္း၊ ခ်ိဳင္းၾကား၊ ေပါင္ၿခံေတြမွာဆို အစုလိုက္ ရွိေနၾကတာပါ။ ကိုယ့္ဘာသာ စမ္းၾကည္႔ရင္ သိႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အစာအိမ္နဲ႔ ရင္ေခါင္းထဲ ရွိေနတာေတြကိုေတာ့ ရွိေနမွန္းမသိႏိုင္ဘူးေပါ့။



ကာကြယ္ေရးကို အက်ိတ္ေတြကသာ လုပ္သလား

ေရာဂါပိုးေတြ တိုက္ဖ်က္တာကို အက်ိတ္ေတြက အမ်ားႀကီး ေထာက္ကူတယ္ ဆိုေပမယ့္ သရက္ရြက္ Spleen ၊ ရင္ဘတ္ထဲက အက်ိတ္ Thymus ၊ အာသီး Tonsil ေတြ ကလည္း ပူးေပါင္း ပါဝင္တာကို ေမ့ထားလို႔ မရပါဘူး။ သားနံရည္က်ိတ္ စနစ္ အတြက္ အဲဒီအဂၤါေတြ ကလည္း လုပ္ေဆာင္ေပးတာပါ။

အဲဒီအဂၤါေတြက ဘက္တီးရီးယား၊ ဗိုင္းရပ္စ္စတဲ ့ေရာဂါပိုးေတြကို တိုက္ခိုက္ပါတယ္။ ငယ္ရြယ္စဥ္မွာဆုိ ရင္ဘတ္ထဲက Thymus အက်ိတ္ကလည္း သားနံရည္က်ိတ္ေတြ မွာေနၿပီး ပိုးေတြကို သတ္တဲ့ ေသြးျဖဴ ဥေတြ ထုတ္လုပ္ aပးတာပါ။

အဲဒီ Thymus အက်ိတ္က ရင္သားေနရာ အရိုးေနာက္မွာ ရွိတာပါ။ ငယ္ရြယ္စဥ္မွာေတာ အလုပ္ေတြအရမ္းမ်ားၿပီး ပ်ိဳေဖာ္ဝင္ အရြယ္ေတြမွာ ႀကီးလာေပမယ့္ အသက္ႀကီးလာရင္ေတာ့ ျပန္ရံႈ႕သြားၿပီး အဆီေတြနဲ႔ အစားထိုးခံရပါေတာ့တယ္။

သရက္ရြက္ မရွိဘဲ ေနႏိုင္သလား

အူအတက္လိုပါပဲ၊ သရက္ရြက္ မရွိေပမယ့္ အသက္ရွင္ႏိုင္ပါတယ္။ Spleen ေခၚတဲ ့သရက္ရြက္ကိုယ္တိုင္ အဖု၊ အက်ိတ္ေတြ ျဖစ္လာရင္၊ ေသြးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေရာဂါေတြ ရွိလာရင္ ဖယ္ထုတ္ ရတာမ်ိဳးပါ။ သရက္ရြက္ မရွိရင္ ေရာဂါပိုးကူး စက္ခံရတာမ်ိဳး ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ပိုေတာ့ မ်ားႏိုင္တယ္လို႔ ယူဆႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အာသီးေတြ၊ အူအတက္ေတြလို မရွိဘဲ လည္း ရွင္သန္ေနႏိုင္ပါတယ္။

ေရာဂါပိုးနဲ႔ အက်ိတ္

ေရာဂါပိုးေတြဝင္လာရင္ အက်ိတ္ေတြ ေရာင္တာ၊ နာတာ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ လည္ပင္း၊ ခ်ိဳင္းၾကား၊ ေပါင္ၿခံေတြမွာ ႀကံဳဖူးၾကမွာပါ။ ဘက္တီးရီးယားေရာ ဗိုင္းရပ္စ္ေရာ ပိုးေတြအားလံုးက အဲဒီလို ျဖစ္ေစပါတယ္။

အက်ိတ္နဲ ့ကင္ဆာ

ပံုမွန္ဆိုရင္ ေသြးျဖဴဥေတြ သက္တမ္းရင့္လာတဲ့အခါ အသစ္ ထုတ္လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီဆဲလ္ အေဟာင္းေတြ ပြားလာမ်ားလာၿပီး အက်ိတ္ေတြ ေရာင္လာတဲ့ Lymphoma ေခၚတဲ့ ကင္ဆာေရာဂါ ျဖစ္လာတတ္တာေတာ့ သိထားသင့္ပါတယ္။ အဲဒီေသြးျဖဴဥေတြက ေရာဂါလည္း ကာကြယ္မေပးေတာ့ဘဲ အသက္အႏၲရာယ္ ျဖစ္ လာတာေပါ့။

သားနံရည္က်ိတ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အတိုဆံုး ဗဟုသုတေလးေတြေတာ့ ရေလာက္ၿပီထင္ပါတယ္။ ဂရုစိုက္ႏိုင္ၾကပါေစ။

ဧရာ၀တီ by Hsu Wai Linn

Originally published at - http://burma.irrawaddy.com/lifestyle/2016/07/23/118885.html